Bir parçayı üretebilmek için birden fazla üretim yöntem vardır. En sık uygulanan yöntem ise döküm yöntemidir. Döküm yöntemleri bozulabilir kalıba döküm ve kalıcı kalıba döküm diye ikiye ayrılmıştır. Kalıcı kalıba döküm yöntemi tek bir kalıptan istediğimiz adette parça dökebilir kalıbı kaldırıp tekrar kullanabilir. Bozulabilir kalıba döküm yönteminde ise her dökülecek parça için kalıp yapılmalıdır. Bunun en büyük sebebi parçayı kalıptan çıkarabilmek için kalıbı bozmamız gerekmektedir. Bozulabilir kalıba döküm yöntemlerinden en yaygın olarak kullanılan kum döküm yöntemidir. Kum döküm yöntemi diğer döküm yöntemlerine göre maliyeti düşük olduğu için en çok tercih edilir.

Kum döküm kalıplama yöntemi dökmek istediğimiz parçanın öncelikle modeli hazırlanır. Model ahşap, metal veya plastik olabilir. Maliyet olarak en uygunu ve hafif olmasından dolayı en sık ahşaptan model yapılır. Model yapılırken normal parça ölçüsünden biraz büyük yapılır. Bunun en büyük nedeni sıvıdan katıya geçerken her malzemenin bir çekme payı vardır. Çekme payını hesaplanmadan modeli parça ölçüsünde yapıldığında, döküm sonrasında parça ölçü toleranslarından düşük çıkar. Model hazırlandıktan sonra döküm için kalıp hazırlanmaya başlanır. Kalıp üst ve alt derece olarak modelin şekli çıkartılır. Alt ve üst derece birleştirilerek üst dereceden metal girişi yapılır. Metal bulunduğu boşluğun şeklini almaktadır. Parçada içi boş çıkmasını istediğimiz bölgelere maça yerleştiririz. Metal maçanın etrafını doldurur. Kalıbı bozduktan sonra parça içerisinden maça boşaltıldığında parçada maçanın olduğu yer içi boş olur.

Metal üst derecede ki huni şeklinde hazneden doldurulur. Yolluk girişinin hunu şeklinde olmasının iki sebebi vardır. Biri cüruf, pisli ve havanın metalden kalıp içerisine girmesine engel olmak. Diğeri metalin havada oluşturduğu türbülans akışını laminar akışa çevirerek daralan düşey yolluktan metal alt derecede bulunan topuk kısmına iletmek. Topuk kısmı metalin laminar akışta yavaşlamasını sağlayarak metalin gideceği yönü gösterir. Metal topuk kısmında yatay yolluğa geçer yatay yolluk ile parça arasında meme girişleri bulunmaktadır. Meme girişleri yatay yolluktan gelen metalin parça içerisine laminar akışta aktarılmasını sağlar. Türbülanslı akış gazı metal içerisine hapsederek parçada döküm hataları çıkmasına sebebiyet vermektedir. Bundan dolayı yolluk tasarımında ani dönüşlerden kaçınarak metalin yolluk ve parça içerisinde laminar akışta ilerletilmesi sağlanır. Meme girişleri alt ve üst derecede de bulunmaktadır. Metal alt memede soğuyarak üst memeye besleyici görevi görerek metalin üst memeden parçanın içinin metal ile dolumunu sağlar.

Parçada döküm boşluğu, çekinti, yürümeme, gaz boşluğu ve benzeri döküm hataları meydana gelebilmektedir. Bu hataların önüne geçebilmek için yolluk tasarımında döküm hatasının meydana geldiği bölgeye besleyici, gaz çıkışı, soğutucu gibi eklemeler yapılmaktadır. Üst ve alt derecenin kapatılması ile birlikte içerisinde hava kalır. Metal parça içerisine dolarken hava dışarı çıkabilmek için gaz çıkışını kullanır. Metalin parçayı dolduramadan erken soğumanın gerçekleştiği parçanın tam şeklini alamadığı durumlarda metal parçayı beslemez. Bu durumda parçanın metal olarak daha geç soğumasını ve parçanın tam şeklini almasını istediğimiz bölgelere besleyici yapılır. Besleyici parçada yolluk tasarımı dışında parçaya ikinci bir ek yapılmasıdır. Soğutucu dökülecek metalin ergime sıcaklığından daha yüksek katı bir metal kullanılmasıdır. Döküm hatasının olduğu bölgeye derece hazırlanırken konulur.

Etiketler : alüminyum, döküm teknikleri, döküm yöntemleri, alüminyum döküm, alüminyum kum döküm, alüminyum kokil döküm, kokil kalıp kokil döküm kokil kalıba alüminyum döküm yolluk