Her üretimde olduğu gibi kokil dökümde de hatalı parçaların ortaya çıkması kaçınılmazdır. Bu hatalar değişik nedenlerle ortaya çıkabilmektedir. Kokil kalıba alüminyum dökümde en çok rastlanan döküm hatalarını gaz boşlukları, sıçramalar, sıcak yırtılmalar, pislikler, koparma ve sürüklenmeler, sıvı alüminyumun kuma işlemesi, kaçıklık ve çarpılma olarak sıralayabiliriz.

Alüminyum döküm sırasında, kalıp boşluğunda var olan veya sıvı metal içinde çözünmüş halde bulunan gazların alüminyumu ve kalıbı terk edememesi sonucu parça içinde veya yüzeyinde gaz boşlukları oluşur. Bu hatayı önleyebilmek için kokil kalıp içindeki gazların çıkışını sağlayacak kanalların ya da hava ceplerinin tasarımı doğru bir şekilde yapılmalı, sıvı alüminyuma potada gaz giderme işlemleri uygulanmalı, eğer üretilecek olan parça çok hassas ise kalıp içindeki hava vakum ile emilmelidir.

Alüminyum kokil kalıba döküm işlemi sırasında sıvı haldeki alüminyum sıçrayarak kalıp kenarlarında katılaşır ve daha sonra kalıba dolan sıvı alüminyum ile soğuk olarak birleşen parçacıklara sıçrama hataları denilmektedir. Bu hataları önlemek için yolluk tasarımı çok geniş yapılmamalı sıvı alüminyum çok hızlı bir şekilde kokil kalıba boşaltılmamalıdır.

Alüminyum döküm parçasının soğuması sırasında oluşan iç gerilimlerin kesit farklılıklarında değişiklik göstermesi sonucu alüminyum parça içinde yırtılmalar meydana gelmekte ve dökümde hataya neden olmaktadır. Bu gibi sıcak yırtılma hatalarının önlenmesi için, alüminyum döküm parça tasarımında büyük kesit farklılıklarının olmamasına dikkate edilmeli veya çil uygulaması yapılmalıdır.

Ergimiş halde bulunan alüminyum içerisindeki pislik, cüruf, oksit gibi yabancı maddeler de parça yüzeyinde gözle görülebilir kusurlara neden olmaktadır. Çalışılan potanın temiz olması sağlanarak, yolluk sisteminde sifonlu veya santrifüjlü yolluklar kullanarak bu hatanın önlenmesi sağlanabilir.

Kokil kalıp içerisinde sıvı haldeki alüminyumun akışını zorlaştıran yerlerde koparma ve sürüklenme hataları oluşur. Sıvı alüminyumun kokil kalıba girişinde, kumu aşındırması veya koparmasından dolayı oluşan bir hatadır. Ayrıca, sıvı haldeki alüminyum kokil kalıp yüzeyindeki kum taneleri arasına girerek katılaşabilir, Alüminyum içerisinde kalan kum taneleri pürüzlü bir yüzeyin meydana gelmesine neden olur. Sıvı alüminyumun kuma işlemesi bir yüzey hatasıdır.

Alüminyum kokil kalıp içerisinde maça yüzeylerinin bulunduğu yerlerde, döküm parçalarda kaçıklıklar / kaymalar olabilmektedir. Alüminyum parçanın dış kısmı düzgün olduğu halde, maçalı yerlerde kaçıklık hatası olabilir. Bu hata, alüminyum parçanın dış görünümünü bozar ve kolayca görülebilir.

Alüminyum döküm parçaların dengeli soğutulamaması nedeniyle ince ve kalın kesitlerin farklı zamanlarda küçülmeleri çarpılma hatasına neden olur.

Etiketler : alüminyum, döküm teknikleri, döküm yöntemleri, alüminyum döküm, alüminyum kokil döküm, kokil kalıp, kokil döküm, kokil kalıba alüminyum döküm, döküm hataları, kokil döküm hataları

KAYNAKLAR
https://dokumhane.net/wp-content/uploads/2019/02/Dokum-Hatalari-Atlasi.pdf
https://cdn.bartin.edu.tr/metalurji/d7ee7cd9-f063-4669-8e1c-393503ed6ffb/12.-hafta-dokum-teknolojisi.pdf
http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/D%C3%B6k%C3%BCm%20Hatalar%C4%B1.pdf